Borgesen testuaren interpretazio eta baliatzea

"Por antecomedores y galerias salió a patios iguales y repetidas veces al mismo patio. Subió por escaleras polvorientas a antecámaras circulares; infinitamente se multiplicó en espejos opuestos;... En el segundo piso, en el último de la casa le pareció infinita y creciente. La casa no es tan grande - pensó -. La agradan la penumbra, la simetria, los espejos, los muchos años, mi desconocimiento, la soledad."

Borges

   Borgesen jarrera bere testuetan, ezaguna izan da beti metafisikotasunagatik. Hala ere, espazioaren pertzepsioaz hitz egitean, ezinbestekoa da ikutu metafisikoa, bakoitzari espazio batek eragindako sentzazioak oso ezberdinak izan daitezkeelako.

   Espazioaren pertzepzio honek egiten du arkitektura arte ezberdin.     Eskultura, beti ibili izan da bide honetatik, baina sortutako espazioen pertzepzioa urrunekoa zen. Azken urteotan, eskultura arkitekturara hurbilduz joan da, eta egindako lanek sortutako espazioen eragina erabiltzaileen gainekoa izaten ari da: Richard Serra, Annish Kapoor, Jorge Oteiza…

   Pertzepzioarekin eta espazioaren irakurketarekin jolastea, interes handikoa izan daiteke ariketa berriari begira ere, azken finean, ERABILTZAILEEK KALEA BEZALAKO ESPAZIO BAT BERE SENTITZEA GUSTATUKO LITZAIDAKEELAKO, ETA ONDORIOZ BERE EGITEA.

   Irudi honetan, Annish Kapoor-en lan bat ageri da. Eskultore eta artista hau, bisitatutako hiri batean jaio zen, Mumbai-en. Bidaian berataz hitz egin genuen, eta Borgesen testua irakurtzean, gaur egungo adibide on bezala etorri zait burura.

   Lan honekin, kaleko jendeak egunero zapaltzen duen espazio batez zuten pertzepzioa aldatu egiten dela uste dut. Eskulturak, erabiltzaileei, eguneroko espazio horren beste ikuspegi bat erakuzten die, normalean honetan erreparatzen ez delarik. Horrelako aktuazioen eragin mota hau oso interesgarria iruditzen zait, eta berriro ere, Kutxilleria kalean dudan helburua gogorarazten dit: interaktuatze baten bultzada, jendeak kalea bere sentituz eta erabiliz (gaur egunean gertatzen ez dena).

Ariketa berriarekin lehenengo kontaktua

   Behin azterketa garaia bukatuta, Bartzelonako San Cougaten eta diagonaleko unibertzitateetan arkitektura ikasten ari diren bi lagunekin India eta Nepalera bueltatxo bat ematea erabaki genuen.

Hona itzultzean ordea, lanak pilatuta aurkitu ditut, proiektu berriarena haien artean.

   Honi helduta, oso eztabaida interesgarria sortzen da, espazio indeterminatuen eta erabiltzaileen interakzioaren artean. Aurreko proiektuan, aspektu honen inguruan ibili nintzen, eta honi lotuta, bidaian, gure herrialdearen eta Indiaren arteko ezberdintasun argiak ondorioztatu ditut.

   Hasteko, erabilera anitzak espazio indeterminatu batean gertatzearen hariketa ulertzen nenbilela, KALEA etorri zait burura. Eguneroko kalea, horrela ikusten dut, bizitasun hau galduz badoa ere.

   KALEAren bizitasun honetan, ezberdintasun handia dago India bezelako lurraldearen eta gurearen artean. Gure kaleak, hutsik aurkitzen dira askotan, puntu baten eta beste baten arteko lotura bezela soilik baliatzen ditugun bitartean. Indian ez da horrelakorik ikusten: kaleak jendez josita zeuden, eguneroko ekintzak edozeinen aurrean gauzatuz eta interakzio oso aberats bat lortuz. Asko harritu ninduen honek, eta hariketa berrirako oinarri bezala erabiltzea gustatuko litzaidake. Hona hemen, kalean jasotako argazki batzuk:

   Indiari buruzko liburu batean, zera irakurri nuen: “…la India es un pais honrado…”. Esaldia gustatu egin zitzaidan, hala delako. Edozein lekutan ikusten zena, benetako India zen; bertako biztanleek zeramaten bizitza ikusgai! Hemen ordea, fatxada batzuen atzean egiten dugu bizitza, ekintzak gune batzuetan solik egin daitezkeela uste dugularik.

   Honen zergatia ulertu nahian, jabetzaren ideia datorkit. India bezelako herrialde batean, kalea eurena dela ulertzen dute, eta eurena egiten dute. Haiek sortzen dute kalea. Hemen aldiz, kalea, ez dugu geure sentitzen, horretarako gaitasun osoa uzten ez diguten bitartean. Beraz, ekintzak, espezializatutako guneetan bakarrik garatzeko gai ikusten ditugu. Kalea ez dugu gure sentitzen eta beraz, aktibitateei dagokienez hutsik aurkitzen ditugu.

Bakarka garatutako proiektuaren azken irudi batzuk...

    Lehenengo honetan, egunean zehar, "INFOTRUKE" eraikina zelan irekita dagoen bereizten da, eta inguruan dauden bi etxola txiki nola hustu egiten diren egun berria etortzearekin, bisitari berriak jasotzeko prest. Bigarren irudiak, aurkakoa erakutziko digu: zentrua itxi eta konpaktuagoa bilakatuko da, naturaren parte izatera pasatuz (jendeak utzi eta natura jabetuko da eraikinaz); etxolen erabiltzaileak gainera, hauetan lotara sartzeko prest daude. Hirugarren eta azken irudiak, zentroa alde batera utzita, etxola minimoak naturan nola txertatzen diren erakusten du.

Proiektua sintetizatuta 2laminatan

Bakarka garatutako proiektua

     Orain, programa zehaztea tokatzen zait:


    -Azken finean, zer da proiektua? Gasteizek gaur egun daukan aberaztasun natural baliatugabe eta inguruaz isolatutako hiri baten arteko lotura!
    -Nola ahalbidetu lotura hau? Teknologia eta aurrerapenen gainean dabilen gizarte bati natura eta honekiko interesa hurbiltzeko, oso gauregungo lotura bat proposatzen da (LOTURA BIRTUALA!).
    -Honez gain, analisiaren laminan azaldu denez, zer trasmititu nahi da? Gasteiz  inguru natural hau benetan berezi egiten duen ekosistema ezagutzeko baliabideak erabiltzaile perfil ezberdinentzako.
    Proiektuaren ekarpena, hiriari natura era berezi batean hurbiltzeaz gain, indibiduoarekiko efektu bat ere izan nahi du. Eraikuntza sistema nola ematen den moduagatik eta erabiltzaileek nola parte hartzen duten kontuan hartuta, 


INTERAKTUATZE  bat bultzatu nahi da inguru horretan.
    - Horretarako, “INFOTRUKE” gunean, argazki kamerak alokatu ahal izango dira, betetzeko fitxa teknikoak, informazioa jaso... Bildutakoa, “INFOTRUKE” zentrora eraman eta gero sarean egongo da eskuragarri (bai zurea eta baita besteena ere).
    - Honez gain, ibilbide luzeak kontuan izanda eta natura gauez ere uler daitekeelako, lo egiteko etxola minimo batzuk kokatu dira ibilbidean zehar, mugikorrak izan ahalko zirenak. Hauek erabiltzeko, lekua erreserbatu beharko da ea giltzak INFOTRUKE-n jaso. Etxola aurkitu bezala utzi beharko da, beztela, isuna!!

     Interbentzioaren eraikuntza, faseka emango da laminetan azalduta dauden arrazoiengatik. Beraz, hauetaz azalpenak ere, eraikitze etapa horiek jarraituz emango ditut.

Taldeka ezarritako proiektuaren oinarriak

   Taldeko lanean, programa eta helburu orokor batzuk finkatu genituen tokatutako lekua aztertuta. Honetan sartzen dira ekosistemen azterketak eta ibilbideen planteamendu orokorra eta hauek ekipatzearen ideia.
   Hemendik aurrera, bakoitzak bere filosofiari jarraituz bideak modu batera edo bestera zehaztu ditu, eta honi, lekua gozatua izateko ekipatze programa ere, bakoitzak bereaplanteatu dugu.
   Hona hemen, taldekako ikuspuntutik, bideak zehazterainoko egindako ibilbidea:

Hasierako eraikitze fase bat

  Lekura joan eta hau akotatzean, zenbait zuhaitz bota behar zirela konturatu nintzen. Honen aurrean, bi jarrera posible ikusten nituen: hauen bota eta zur hau baliatzea proiektuaren lekuarekiko harreman estu bat eta eraikitze eredu bezalako bat sortzea; edota material aurrekoitziez baliatu arkitektura garbi bat egiteko botatako zuhaitzak alde batera utzita. Lehenengo aukera aukeratu dut lehenengo fase baterako.

   Lehen fase honetan, plataforma soil bat planteatzen dut: gaur egunean mendiak badituen egitura batzuetan oinarrituta (ehiza postuak). Informazio truke zentru horren funtzionamendu onak duen konplejitatea kontuan hartuta, faseka eraikitzen den arkitektura bat aukeratu dut: hasiera batean, lo egiteko puntu batzuk txertatuko ditut ibilbidean eta plataforma 2 kokatu ikerketa eta infotruk gune hoiek kokatuko ziren guneetan. Interakzio aktibitate honek arrakasta badu, proiektuaren gainontzeko etapak aurrera eramango dira.

  
   Hurrengo irudian ikusten da, goikoan aipatutako plataformaren atal bakoitza, botatako hiru zuhaitzetako zein zatiri dagokion. Atal hauek, lekuan bertan landuko dira, eta zuraren sikatzea baita ere, lekuan bertan emango da. Ez zuen sentzurik izango horrelako eraikitze eredu bat planteatzea eta gero ateratako zura enpresa batera eraman, sikatu eta landu eta azkenik lekura berriro ere hurbiltzea.